Killing fields...

Één van de dingen die we zeker wilden zien in Cambodja was de Killing fields. We hebben het meest bekende field bezocht: Choeung Ek bij Phnom Penh. Want er zijn er meer dan 300 in Cambodja! Het werd een bezoek om stil van te zijn.
De khmeroorlog is een onwaarschijnlijk bizar gebeuren geweest. Een paar feiten die het absurde ervan vertellen. Pol Pot, de leider van de Khmer was een communist die vond daar alleen arbeiders tot de "goede mensen" behoren. Iedereen die gestudeerd heeft is een profiteur. Dus heeft hij iedereen met een opleiding, met een bril, die een vreemde taak spreekt, of een ander trekken dat wijst op intelligentie laten doden. Hij verbod onderwijs. Resultaat: na de oorlog een land zonder kennis. Hij was gek, maar ook nog paranoia. Hij liet iedereen doden die tegen kon zijn of worden. Resultaat: in vier jaar tijd werden 3 miljoen Cambodjanen gedood, van de 8 miljoen. Dat is 40%!!!
In het eerste weekend na de start van de oorlog in 1975 zijn alle mensen uit de steden verdreven naar het platteland om te gaan werken. Resultaat: verlaten steden.
Alles wat op rijkdom leek werd verwoest. Resultaat: al het cultureel erfgoed weg...
Het was een binnenlandse oorlog van Cambodianen onder elkaar.
We hebben met een geluidsband op rondgelopen over het killing field. We kregen daardoor uitleg in het Nederlands. En omdat iedere bezoeker een gratis geluidsband draagt is het er heel stil. Iedereen is in zichzelf de vertelde informatie aan het verwerken. Je ziet iedereen onder de indruk zijn van de wreedheden, de waanzin en de omvang van de oorlog. En de vreemde rol van het westen, zelfs nadat de oorlog was afgelopen. Verhalen over martelingen in de gevangenis, oneindig lange werkdagen zonder eten, wanhoop, en dan het transport naar een killing field, de brute manier van doden. Een speciale boom (the killing tree) waartegen babies voor de ogen van de moeder werden doodgeslagen. Je wordt er vanzelf stil van.
Een grote herdekkingstoren (pagode) waarin beenderen, schedels, kleding zichtbaar zijn bewaard als herinnering.
Als je eenmaal buiten bent, realiseer je je daar iedereen van boven de 35 jaar op één of andere manier bij die oorlog betrokken is geweest: als slachtoffer, als familielid van slachtoffers, of als "dader", lid van de Khmer. Hoe kan een land verder met zo'n geschiedenis zo kort geleden? Cambodianen beschouwen iedereen als slachtoffer, behalve de top leiders. De rest moest gehoorzamen of werd zelf gedood. Dan heb je weinig keus. Aangezien iedereen hetzelfde uiterlijk had, konden khmer leden na de oorlog in een ander deel van het land een nieuw leven beginnen. Een nieuwe kans. Tot op de dag van vandaag wordt er op de basisschool geen aandacht gegeven aan deze oorlog! En er zijn geen studieboeken in het Khmer over de oorlog... Alleen in het Engels. Door internet kunnen mensen die dat willen nu meer te weten komen over de oorlog.
Cambodja leidt nog steeds, dat zie je en dat voel je.